Liderler sıradan insanlar arasından çıkacak. Ve liderlik kavramı tamamen farklılaşacak. Nasıl mı?
Geçen hafta, Eduplus’ın düzenlediği ve moderatörlüğünü yaptığım Liderlik Çalıştay’ında Turkcell’den Selen Kocabaş ve Koç Holding’den Eşber Çekiç ile beraberdik. Bu başarılı organizasyonda ‘liderin kariyer haritası’nı konuştuk. Ama hangi lider? Liderlik de değişmekle kalmadı, sürekli bir değişim içinde. Sadece Amazon’a bakarsanız ‘lider ve liderlikle’ ilgili 400 binin üzerinde kitap var. Bu da konunun günümüzde ne kadar önemsendiğinin ve üzerinde düşünüldüğünün en açık göstergesi. Bugün sizinle, sıcağı sıcağına değişen liderlik kavramını paylaşayım istiyorum. Malum günümüzde herkes lider(!), herkesin liderlik özellikleri (!) var. Aslında şimdi tebessümle baktığımız bu durum, gelecekte ‘gerçek’ olacak. Liderler sıradan insanlar arasından çıkacak. Ve liderlik kavramı tamamen farklılaşacak. Nasıl mı? Önce ‘bilgi yoğun bir dünya’da lider olmak bizim eski liderlik anlayışımızla taban tabana zıt. Bunu söylemek ve tarihe bir bakmak lazım. Biz ‘liderliği’ ve ‘gerçek lider’i orduda tanıdık. Atatürk bize ve tüm dünyaya ‘lider’lik dersini verdi ve artık böyle liderleri göremeyeceğimiz mesajı da bu liderliğin içinde gizliydi. Ne kadar şanslıyız ki, İngiltere başbakanı Lloyd George’un dediği gibi “Böyle dahi bir lider ancak 100 yılda bir dünyaya gelir’ dediği Atatürk’ün çocuklarıyız biz. Geçmişte lider dendiğinde sadece bizim değil tüm dünyanın aklına ‘asker kahramanlar’ gelmekteydi. Bu kahraman liderler, nereye gittiklerini, hedeflerini ve nasıl gideceklerini çok açık ve net bir şekilde bildiklerinden, daima en ön safta yerlerini alıp beraberlerindeki ekiplere liderlik ederlerdi. Gelecek ve hedef çok açık ve netti. Oysa günümüzde kimse gelecekte ne olacağını bilemiyor ve kestiremiyor. Küreselleşme, bilgi teknolojilerinin gerçekleştirdiği teknolojik devrim ve devamı esnek takım ve organizasyonlara sahip olma ihtiyacı, insanların değişen beklentileri günümüz liderlik kavramını ve özelliklerini toptan değiştirdiği gibi geleceği de belirsiz kılmakta. Bir zamanlar, şirket tepe yöneticilerine bile lider denmeye başlamıştı. Bir işin başında olmak lider olmaya yetiyordu. Oysa elindeki gücü, yetkiyi, otoriteyi kullanıp insanları yönlendirmek liderlik sayılmıyor artık. 21. yy liderliği asla pozisyona bağlı değil. Karmaşık ve yoğun bilgiden inovasyon çıkarabilmeyle ilgili. Geleceğin liderliği var olandan daha iyi bir yolu gösterebilmekle, bulmakla ve eyleme geçirmekle olacak. Organizasyonun toplam sorumluluğunu almasalar bile kişiler liderlik yapabilecekler. Bu durumda organizasyonların içinden birçok lider çıkabilecek. Başkalarının yaptığından çok farklı olan, yaratıcı, yeni yollar açan, farklı yönleri, fırsatları koklayanlar, ellerindeki bilgiye takla attıranlar lider olabilecekler. Rekabet savaşının en sıcak yerinden, pazardan ve yeni ürünün çıktığı yerden çıkacak yeni liderler. Güç ilişkileri de değişecek. ‘Yönetmeden yöneten liderler’ devri başlayacak. Gidilecek yol, liderle birlikte hep beraber keşfedilecek. Bilinmezlik ve karmaşa liderlerin katılımcı olmasını da şart koşacak. Bence bu yeni kavrama ‘liderlik’ demek de ne derece doğru acaba? O da ayrı.Bu arada gelecek köpek balıklarının, piranaların sonunu da getirecek. Yaptıkları işe inancı olan, tutkuyla bağlı, alçak gönüllü, adil, dürüst, gerçeği söyleyen, sosyal adaleti teşvik eden, algısı güçlü, dinlemesini bilen, orijinal sesler üretebilen, iyi ve akıllı insanların dönemi başlayacak. İster lider olsun, ister olmasın sadece gelecekte değil, günümüzde de ne kadar çok ihtiyacımız var değil mi böyle insanlara? Bugünün liderlerine dikkatine… (Pembe CANDANER – 19.10.2008)
Kaynak: http://www.isteinsan.com.tr/yazarlar/pembe_candaner/liderlik_ama_nasil.html
